Jak wycenić przedmioty ze spadku?
Dowiedziałem się, że mam przygotować wykaz inwentarza, a w nim określić wartość odziedziczonych przedmiotów. Czy możecie mi podpowiedzieć, w jaki sposób mam w wykazie to wycenić? Czy przedmioty ze spadku mam wycenić według cen nabycia przez zmarłego? Znalazłem faktury na zakup niektórych sprzętów, mebli. Czy mam przepisać te kwoty do wykazu?
Nie. Kodeks cywilny wskazuje, że w wykazie inwentarza ujawnia się z zachowaniem należytej staranności przedmioty wchodzące w skład do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku, a także długi spadkowe i ich wysokość według stanu z chwili otwarcia spadku.
Co to oznacza? Nie jest ważna wartość przedmiotu z dnia nabycia, lecz z chwili otwarcia spadku.
Jest to słuszne, bo np. spadkodawca kupił 10 lat temu samochód za 100 tys. zł, a teraz w momencie dziedziczenia tego samochodu, nie można przyjąć, że jest on nadal tyle wart. Wartość, jaką należy wpisać do wykazu, powinna odpowiadać wartości 10-letniego samochodu, na dzień otwarcia spadku. W przykładowej sytuacji trzeba sprawdzić obecne ceny podobnych pojazdów korzystając np. z portali ogłoszeniowych lub zestawień w prasie motoryzacyjnej.
Aczkolwiek, nic nie stoi na przeszkodzie, aby w wykazie inwentarza wpisać cenę zakupu. Jest jedno ale… w ten sposób zawyżona zostaje wartość przedmiotów, które odziedziczyliśmy, a co za tym idzie – podwyższa się kwota odpowiedzialności za długi spadkowe i do tej kwoty będziemy odpowiadać jako spadkobiercy. Jednak nie można też założyć, że przedmioty wraz z wiekiem tracą na wartości. W przypadku przedmiotów normalnego użytku, rzeczywiście tak jest. Tracą one na wartości i się zużywają. Zupełnie inna sytuacja będzie w przypadku np. dzieł sztuki, rzadkich monet, zabytkowych pojazdów lub innych przedmiotów kolekcjonerskich. Ich wartość wraz z wiekiem zwykle wzrasta. Dlatego w tak ważne jest stwierdzenie, że wykaz należy sporządzić z zachowaniem należytej staranności. Celowe zaniżanie lub zawyżanie wartości przedmiotów w wykazie może spowodować utratę ochrony, jaką daje dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza.
Podstawa prawna: Art. 1031 par. 3 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zmianami)