Jak wyjść z długów i uzyskać oddłużenie lub częściową redukcję zadłużenia?
Upadłość konsumencka to wprowadzona nowymi przepisami ustawy o prawie upadłościowym i naprawczym możliwość ogłoszenia bankructwa przez osoby fizyczne, a nie tylko przez przedsiębiorców, jak było do roku 2014. Ogłoszenie upadłości to postępowanie sądowe, w efekcie którego analizowany jest wniosek o upadłość osoby fizycznej, a następnie zadłużenie takiej osoby jest redukowane lub całkowicie likwidowane.
Jak przebiega procedura ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Postępowanie sądowe obejmuje następujące etapy:
- Złożenie wniosku o upadłość konsumencką
- Badanie poprawności formalnej wniosku
- Postępowanie upadłościowe właściwe
- Opracowanie planu spłaty wierzycieli
- Oddłużenie
Na podstawie złożonego wniosku sąd bada czy dłużnik spełnia przesłanki ogłoszenia upadłości. Osoba ubiegająca się o upadłość konsumencką musi przedstawić dokumenty potwierdzające utratę możliwość spłaty zaciągniętych zobowiązań. Musi wykazać niewypłacalność i przedstawić przyczyny utraty zdolności do spłaty. Do tego roku dłużnik musiał wykazać niezawiniony charakter utraty wypłacalności, a więc wykazać, że działał nieumyślnie. Od roku 2019 ma nastąpić dalsza liberalizacja przepisów i w niektórych sytuacjach upadłość konsumencka będzie ogłaszana wobec osób, które umyślnie doprowadziły do niewypłacalności.
W trakcie postępowania upadłościowego ustalana jest pełna lista wierzycieli oraz wielkość zobowiązań wobec wszystkich wierzycieli. Następnie opracowywany jest plan podziału masy upadłościowej dłużnika. W skład masy upadłościowej wchodzi cały majątek dłużnika i jego dochody. Sąd powołuje syndyka oraz wyznacza sędziego-komisarza. Następuje spis całego majątku dłużnika, jego wycena oraz sprzedaż majątku w celu uzyskania środków na spłatę wierzycieli. Po wykonaniu tych czynności sąd wydaje postanowienie o zakończeniu postępowania upadłościowego. Na tym etapie postępowania możliwe jest zawarcie układu z wierzycielami. Jeżeli upadły nie posiada majątku, który wszedłby do Masy Upadłości likwidacji się nie przeprowadza.
Sąd z urzędu wydaje postanowienie o ustaleniu Planu Spłaty Wierzycieli zaraz po zakończeniu postępowania upadłościowego. Do tego nie jest konieczny wniosek upadłego. Plan Spłaty Wierzycieli polega na opracowaniu harmonogramu dobrowolnych, regularnych, ratalnych spłat przeznaczonych na zaspokojenie wierzycieli. Plan spłaty ustala się maksymalnie na okres 3 lat.
Najważniejszą kwestią dla osoby ubiegającej się o upadłość konsumencką, jaką orzeka sąd w postępowaniu upadłościowym jest to, jaka część zobowiązań upadłego, po wykonaniu Planu Spłaty, zostanie umorzona. Czy dług zostanie zredukowany i w jakiej części lub zostanie orzeczone całkowite oddłużenie. W tym momencie powołanie syndyka wygasa z mocy prawa, a nadzór nad wykonywaniem Planu Spłaty należy do wierzycieli i sądu.
Jeżeli sytuacja dłużnika wskazuje, że na pewno nie będzie on zdolny do spłaty jakichkolwiek wierzytelności, wtedy oddłużenie następuje bez żadnych świadczeń dla wierzycieli
Kiedy może nastąpić oddłużenie?
Jak już wcześniej pisaliśmy, sąd w orzeczeniu określa kwotę umorzenia zobowiązań, a więc kwotę, z której spłaty dłużnik będzie zwolniony. Jednak oddłużenie może nastąpić po spełnieniu kilku warunków. W zależności od sytuacji finansowej dłużnika oddłużenie może nastąpić:
- po wykonaniu Planu Spłaty Wierzycieli przez upadłego
- po wydaniu postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego, gdy sąd nie ustala Planu Spłaty Wierzycieli, bo osobista sytuacja upadłego w sposób oczywisty wskazuje, że nie byłby on zdolny do dokonywania jakichkowliek spłat w ramach Planu
- po uchyleniu Planu Spłaty Wierzycieli, jeżeli upadły trwale utracił możliwość wykonywania Planu na skutek okoliczności niezależnych od niego
Jeżeli osoba, wobec której ogłoszono upadłość konsumencką, spełniła warunki ogłoszenia upadłości i obowiązki określone w toku postępowania, a w szczególności wykonała Plan Spłaty Wierzycieli, to ma gwarancję oddłużenia. Sąd ma obowiązek długi tej osoby umorzyć.
Upadłość konsumencka jest w wielu przypadkach jedyną szansą dłużnika na oddłużenie i rozpoczęcie swojej historii finansowej od nowa. Przepisy wprowadzone w 2014 roku są niewątpliwie ukłonem w kierunku osób, które z różnych względów popadły w ogromne problemy finansowe, z których bez pomocy Państwa nie miałyby szans na wyjście ze spirali zadłużenia.